Miljoenen voor bevordering Friese taal

De minister van Binnenlandse Zaken trekt miljoenen euro's uit om de Friese taal te bevorderen. Voor het eerst is de financiële inzet van de rijksoverheid met ruim 9 miljoen euro even groot als die van de provincie Friesland. Commissaris van de koning Arno Brok en minister Hugo de Jonge ondertekenden samen in Sneek de nieuwe Bestjoersôfspraak Fryske Taal en Kultuer (BFTK, bestuursafspraak Friese taal en cultuur), die loopt tot eind 2028.

Zichtbaarheid Fries verbeteren

In de BFTK staat dat het rijk 1,4 miljoen euro beschikbaar stelt voor Friestalig onderwijs. Ook trekt de regering 1,7 miljoen euro uit voor meertaligheidscoördinatoren in de Friese gemeenten. Daarnaast wordt het instituut voor de Friese taal Afûk gesteund met 1 miljoen euro en komt er tot 2026 steun voor de historische bibliotheek Tresoar. De nieuwe afspraken moeten de zichtbaarheid van het Fries in de openbare ruimte verbeteren. De provincie onderzoekt de mogelijkheid om alle verkeersborden tweetalig te maken. Door het Fries zichtbaarder te maken, moet de taal aantrekkelijker en bekender worden voor jongeren en nieuwkomers in Friesland.

Sneller akkoord

De onderhandelingen verliepen stroef. De afspraak had eigenlijk al voor 2024 getekend moeten zijn. De moties over het Fries die eind maart in de Tweede Kamer werden aangenomen, onder meer over de steun aan Afûk, leidden tot een sneller akkoord. De regering moest na die moties meer geld bijleggen. De Jonge zei maandag dat het 'vanwege het belang van de afspraak' lang heeft geduurd. 'We zagen allemaal de noodzaak om het goed en grondig te doen, de afspraak is voor de komende vijf jaar, dan moet ook alles erin.'

Fries in de rechtbank

Gedeputeerde Eke Folkerts is blij met de plannen voor het onderwijs. 'Het Fries wordt nu vanaf de opvang tot de universiteit gesteund, dat is een significante stap.' Verder is ze ook te spreken over het geld voor de meertaligheidscoördinatoren, al had ze graag meer gekregen. 'We hebben bij een proef gezien hoe belangrijk het werk is. Maar met het budget dat er is, kunnen we niet in elke gemeente een coördinator aanstellen.' Folkerts wil de nieuwe BFTK ook gebruiken om meer Fries in de rechtbank te bevorderen. Wettelijk gezien mogen Friezen al Fries spreken in de rechtbanken in Noord-Nederland. Het komt echter regelmatig voor dat de rechter dit niet verstaat en dat er geen tolk is geregeld. 'We hebben nu duidelijke afspraken, we willen toch meer van ze.'