Wij als het nieuwe ik

Een fascinerende paradox: terwijl onze bewegingsruimte flink is ingeperkt, leven we nauwer samen dan ooit te voren. Vanwege de verbondenheid die we voelen nu we een gezamenlijke, onzichtbare  vijand hebben, maar ook omdat we ons, door die vijand, opstellen als de allerbeste buur die je je maar kan wensen.

We laten zien dat we ons bekommeren om de medemens. We kijken naar elkaar om, doen elkaars boodschappen en bellen aan bij de buren om te kijken of het nog allemaal goed gaat. Een ommekeer in ons denken en doen?

Als aanjager van burgerinitiatieven moge het duidelijk zijn dat ik al deze acties enorm toejuich. Van buren die maaltijden bereiden voor zorgverleners en balkonconcerten geven tot een actie uit de eigen gelederen waarbij buren uit heel Nederland zich met elkaar verbinden, zodat er op hulpbehoevende dierbaren op afstand wordt gelet. Zoals we het ook kennen van vrolijkere tijden, als ‘onze jongens’ voetballen bijvoorbeeld, is er momenteel een heuse verbroedering gaande; we voelen ons allemaal een.

Sceptici zullen stellen dat dit van tijdelijke aard is, dat – zodra mensen weer kunnen gaan en staan waar ze willen – het dikke ik weer in no-time terug is. Maar wat we nu dagelijks op grote schaal zien en velen als nieuw ervaren, is feitelijk gezien helemaal niet zo nieuw. Al jaren zijn collectieve lokale initiatieven met een opmars bezig. Initiatieven die ontstaan vanuit de koker van een initiatiefrijke enkeling en die uitgroeien tot een buurtbreed gedragen uitvoering.

Met als resultaat zonnepanelen die schitteren op de daken van een hele buurt of een buurt die een beetje veiliger is geworden met een gezamenlijk aangeschafte buurtAED. Ook bij deze initiatieven draait het om het collectief, het belangeloos willen inzetten voor iets en de zelforganisatie van buurtbewoners. Én net als bij tal van corona-initiatieven, vallen bij dergelijke collectieve acties de individuele verschillen in het niet en gaat het om het wij.

Dit maakt deze roerige tijd voor ambtenaren hét moment. Het moment om door te pakken en het collectieve denken op lokaal niveau nog verder gemeengoed te maken. Door die verbindende rol te pakken en  burgerparticipatietrajecten te ondersteunen, (juist) ook degene die gaan ontstaan in het post-coronatijdperk. Iets met ijzer smeden… Alleen zo kunnen complexe maatschappelijke thema’s als de energietransitie het hoofd worden geboden. Verbinden en verbonden voelen, dát is waar het om draait.

Roel Woudstra
Lees hier meer columns van Roel Woudstra