1,2 miljard euro voor versneld bouwen 135.000 woningen

Voor ‘grootschalige woningbouw’ stelt de overheid 1,5 miljard euro beschikbaar. Dat schrijft minister Hugo de Jonge (CDA) voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening in zijn Kamerbrief over de voortgang van de woningbouw. Inmiddels zijn 70 voorstellen binnen waarvoor 1,2 miljard euro beschikbaar is.

355.000 euro

De 1,5 miljard euro voor grootschalige woningbouw is beschikbaar voor locaties waar minstens 500 woningen (in verstedelijkingsgebied) of 200 woningen (daarbuiten) worden gebouwd. Als voorwaarden geldt dat binnen drie tot vijf jaar de schop de grond ingaat en ministens 50 procent bestaat uit betaalbare bouw (huur tot 1.000 euro per maand en koop tot 355.000 euro). Voor een bedrag van 1,2 miljard euro zijn inmiddels 70 voorstellen gedaan, goed voor ‘versnelde realisatie en ontsluiting van circa 135.000 woningen’.

Groningen Stadhavens

De overheid zet bovendien 500 miljoen euro ‘gebiedsbudget’ apart voor zeventien grootschalige NOVEX-woningbouwlocaties, waaronder Amsterdam-Havenstad, Utrecht Groot Merwede, Groningen Stadshavens en Nijmegen Kanaalzone. Boven die 500 miljoen komt bovendien extra geld voor ontsluiting van deze nieuwe woonplekken.

Actielijnen

Minister De Jonge gaat in zijn brief in op de voortgang van het Programma Woningbouw, dat hij op 11 maart jl. aankondigde en waarmee hij tot en met 2030 900.000 woningen wilde laten bouwen, waarvan minstens twee derde betaalbare huur- en koopwoningen. Om dat te bereiken noemt hij vier ‘actielijnen’ die de woningbouwproductie op peil moeten houden: (1) het versterken van de regie, (2) sneller van initiatief naar realisatie, (3) stimuleren van snelle woningbouw en (4) grootschalige woningbouw.

Woondeals

Om de touwtjes meer in handen te nemen (‘regie versterken’) wil De Jonge uiterlijk 1 oktober definitieve afspraken maken met provincies over hun aandeel in de nieuwbouw. In het kwartaal daarna volgen, zo is het plan, regionale woondeals waarin gemeenten en provincies afspraken maken over locaties en uitvoering.

822.600 woningen

ABF Research heeft in opdracht van de minister de Inventarisatie Plancapaciteit gemaakt. Daaruit blijkt dat er voldoende woningbouwplannen zijn, maar ABF schat niettemin dat in 2030 niet 900.000 maar slechts 822.600 woningen zijn bijgebouwd en dat slechts iets minder dan de helft daarvan valt onder het kopje ‘betaalbaar’. De Jonge schrijft daarover: ‘De betaalbaarheid zal in mijn gesprekken met de provincies en gemeenten over de bestuurlijke afspraken de nodige aandacht krijgen.’

Bouwvergunningen

Of het lukt om het bouwtempo op peil te houden, is mede te zien aan de afgifte van bouwvergunningen. In het eerste kwartaal van dit jaar zijn er 13 procent minder bouwvergunningen afgegeven dan in het eerste kwartaal van vorig jaar, constateert de minister aan de hand van CBS-cijfers.

Aandachtsgroepen

Met tweede actielijn wil De Jonge de periode tussen initiatief en realisatie van woningen verkorten. Dat moet via ‘het versnellen van processen en procedures, het versterken van capaciteit en expertise, het wegnemen van knelpunten en het optimaliseren van regelgeving.’ Wat betreft capaciteit en expertise wijst De Jonge op de recentelijke oprichting van de Taskforce Versnelling Tijdelijke Huisvesting. Ook zegt hij binnenkort een Landelijke Versnellingstafel en een Expertteam Huisvesting Aandachtsgroepen op te richten. Voor de Flexpoolregeling, waarmee overheden over flexibele capaciteit en expertise kunnen beschikken, blijft ook komende jaren geld beschikbaar.

Onderhands verkopen

Over het Didam-arrest, waarbij de Hoge Raad vorig jaar een stokje stak voor het onderhands verkopen van grond en andere onroerende zaken, schrijft de minister dat gemeenten nog steeds een partner kunnen kiezen via ‘één-op-één selectie’, zolang de gemeente dit motiveert met ‘objectieve, toetsbare en redelijke criteria’. Uitspraken van de rechter zullen duidelijkheid geven over uitzonderingen, voorwaarden en andere juridische kwesties. Wetswijzigingen op dit terrein ziet de minister nu niet zitten.

Additionele karakter

Met het ‘stimuleren van snelle woningbouw’, de derde actielijn, wil de minister projecten met voldoende betaalbare woningen die door geldtekort niet te bouwen zijn toch laten doorgaan. Hij noemt daarbij de Woningbouwimpuls als methode. In augustus zijn daarvoor opnieuw aanvragen mogelijk. Binnenkort wordt onderzocht, zo schrijft hij, ‘hoe het additionele karakter van de Woningbouwimpuls geborgd kan worden’. Daarmee reageert hij op kritiek van de Algemene Rekenkamer, die vorige week met Aanpak woningtekort flinke kritiek had op de Woningbouwimpuls. ‘Het is niet zeker of deze maatregel daadwerkelijk tot meer woningen gaat leiden’, oordeelde de Rekenkamer.