Amateurs bij de Europese Commissie
Wat een amateurs! Het schoot zomaar door mijn hoofd toen ik las dat de landen van de Europese Unie ineens voor een bedrag van 80 miljard in de komende drie jaar aan Griekenland gaan lenen om het faillissement ervan te voorkomen. En dat amateurisme slaat niet op Griekenland, maar op de Europese Commissie en haar bestuurlijk apparaat.
Het Stabiliteitspact moest een harde euro garanderen en de gierende inflatie van de landen uit de Europese knoflookbelt indammen. Vijf jaar later is het dan zover. Ogenschijnlijk lopen de landen die de euro invoeren in de pas met het Stabiliteitspact. In de nacht van 31 december 2001 op 1 januari 2002 wordt met veel tromgeroffel de euro hét betaalmiddel in plaats van de gulden, de Franse franc of de Griekse drachme.
Het gaat allemaal goed totdat de financiële wereld eind september 2008 instort. Banken en bankiers hebben op kosten van hun klanten superwinsten en bonussen binnengehaald met waardeloze financiële producten. Vervolgens worden de verliezen afgewenteld op de belastingbetaler. Helaas voor de klant, hij bleek ook de belastingbetaler te zijn.
De economie raakte in een gierende depressie. Staten moesten de banken voor vele, vele miljarden redden. Staten, zoals Nederland, moeten vervolgens structureel voor vele en vele miljarden bezuinigen. Nederland staat nu voor de opgaaf om circa 29 miljard euro om te buigen.
De nieuwe Griekse premier zag het allemaal begin dit jaar met lede ogen aan. Ook hij moest bezuinigen, maar kwam er achter dat zijn voorgangers een veel groter begrotingstekort kunstmatig jaar in jaar uit hadden weggewerkt in de boeken en de Europese Commissie voor de gek hadden gehouden. Het Griekse tekort loopt inmiddels op naar 13,6% in plaats van de afgesproken drie procent uit het Stabiliteitspact. En dit gebeurt al jaren zo.
Begin april dit jaar. Paniek in Brussel. De Europese Commissie voelt zich belazerd door de Grieken, maar er moet iets gebeuren om te voorkomen dat Griekenland failliet gaat aan de torenhoge, niet meer op te brengen rentes op staatsobligaties aan commerciële partijen, zoals de banken. Dus komt er een voorstel om 30 miljard te lenen door de Unie-landen tegen een rente van vijf procent. De Europese Commissie scherpt de controles aan, zodat Griekenland niet langer kan sjoemelen met de boekhouding. Helaas wordt niet de vraag gesteld waarom Griekenland de afgelopen 14 jaar op een zo onvoorstelbare schaal kon rommelen met zijn boekhouding.
Waarom had de Europese Commissie met al haar ambtenaren niets door? Zaten ze na hun riante lunches te Brussel dutjes te doen om bij te komen van de wijn en de dagelijkse keuze van de chef-kok? Veertien jaar lang lieten ze zich In Brussel bedotten. Waarom zouden ze nu wel professionals zijn, die in staat zijn hun taak als toezichthouder op het Griekse begrotingstekort uit te voeren? Onze professionals te Brussel gaven anderhalve week geleden het signaal af dat Griekenland gered kon worden met een lening van 30 miljard euro van de EU-landen. Anderhalve week later wordt er een akkoord gesloten om Griekenland 80 miljard euro in drie jaar te lenen. Van 30 miljard naar 80 miljard in luttele dagen! Knap rekenwerk daar in Brussel.
Waarom zou iemand geloven dat de Europese Commissie en zijn ambtelijke staf nu wel greep heeft op de cijfers uit Griekenland? De EU is een meester in het opleggen van regeltjes, maar toezicht lijkt niet de sterkste kant van Brussel, want daar is echt professionalisme voor nodig. En naar nu blijkt, bezit de EU op financieel gebied die niet erg. Wel zijn ze behept met een grote dosis goedgelovigheid. Vandaar dat het door mijn hoofd schoot dat er bij de Europese Commissie veel amateurs werken, die doen alsof ze kennis van zaken hebben.
Erik van Zwam
Hoofdredacteur Binnenlands Bestuur
Voor een mooi ideaal neemt een kleine groep grote risico's in een intern collectief aangewakkerd optimisme voor dat ideaal. Al doende moeten dan de zwakke punten gladgestreken worden.
Al het geld uit Brussel om een land binnen de vaart der volkeren op te trekken lijkt maar tijdelijk te werken.
De uitbreiding naar Oostelijk Europa doet het ergste vrezen. Zoveel arme landen in korte tijd in de unie.
Er klopt iets niet met de besteding van steun, nu de landen in West Europa met een lage welvaart destijds, op dit moment in een gevarenzone zitten.