Rijk ziet gemeentelijk gegevensmanagement als voorbeeld

De gemeentelijke richtlijnen voor gegevensmanagement, de Gemeentelijke Model Architectuur (GEMMA), worden overgenomen door de NORA, oftewel de richtlijnen die door de gehele overheid worden gehanteerd. De richtlijnen voor gegevensmanagement bestaan kort gezegd uit manieren voor het slim registeren en gebruiken van gegevens van bijvoorbeeld burgers.

Waardering voor gemeenten

Wim Stolk, voorzitter van de Landelijke Expertgroep Gemeente Gegevensmanagement/VIAG, reageert opgetogen op het nieuws. Hij noemt de ontwikkeling een prettige gedachte voor de toekomst. ‘Het is een waardering voor de aanpak van KING en de gemeenten, die op de goede weg zijn met gegevensmanagement.’ De NORA, voluit de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur, voorziet de overheid van richtlijnen voor het inrichten van informatiehuishouding en ICT. Gegevensmanagement is daarvan een belangrijk onderdeel.’

Lokale gemeentelijke ontwikkelingen worden landelijke trend
Het is volgens Stolk bijzonder dat NORA de gemeentelijke richtlijnen overneemt, in plaats van andersom. ‘Dit is een goed voorbeeld van lokale gemeentelijke ontwikkelingen uit de praktijk die een landelijke trend kunnen worden. Eerder werd al de kennis en ervaring met Zaakgericht Werken vanuit de GEMMA overgenomen door de NORA.’ Op 6 oktober licht Stolk de overname van de richtlijnen verder toe tijdens het symposium 'Gegevensmanagement: Regie op data?'

Gegevenswoordenboek
‘De GEMMA bestaat uit richtlijnen die zijn ontwikkeld om ervoor zorgen dat gemeenten op een slimme manier controle krijgen over hun eigen gegevens. Deze zijn voor alle 388 gemeenten toepasbaar en helpen bij standaardisatie.’ De richtlijnen bestaan bijvoorbeeld uit een ‘gegevensleveringsovereenkomst en een gegevenswoordenboek’ waarin bijvoorbeeld gedefinieerd wordt hoe er mag worden omgegaan met gegevens van betrokkenen en welke groep dit precies is. ‘Bij persoonsgegevens zijn de regels bijvoorbeeld strenger. Naast deze richtlijnen hebben we ook bijbehorende rollen gedefinieerd om de gemeenten nog betere ‘in control’ te laten komen van de gegevens.’

Algemene verordening gegevensbescherming
Volgens Stolk leveren de richtlijnen meer eenheid op in gemeentelijk gegevensmanagement, dat neemt veel werk uit handen. ‘Wanneer iedereen op dezelfde manier met gegevens werkt en deze op dezelfde wijze uitwisselt wordt er veel werk bespaard.’ Goede richtlijnen voor gegevensmanagement zijn volgens Stolk ook belangrijk vanwege de aankomende Algemene Verordening Gegevensbescherming, de AVG.

Ontwikkeld door ambtenaren zelf
De gemeentelijke richtlijnen voor gegevensmanagement kwamen van de grond met dank aan de Expertgroep Gegevensmanagement, waar ambtenaren van diverse gemeenten deel van uitmaakten. ‘De richtlijnen zijn bottom-up, vanuit de praktijk ontwikkeld en worden straks binnen de hele overheid gedragen.’ Voor het zover is moet er nog wel een vertaalslag gemaakt worden, aldus Stolk. ‘Daar ligt voor de komende periode nog wel wat werk. Veel termen in de richtlijnen komen uit de gemeentelijke wereld en worden door andere overheden wellicht anders genoemd.