Inkomstendaling bibliotheken gecompenseerd door subsidies
Onder meer vanwege de landelijke coronamaatregelen leenden bibliotheken in 2021 9 procent minder fysieke boeken uit dan het jaar ervoor.
De gebruikersinkomsten van bibliotheken daalden in 2021 met 1,1 miljoen euro naar 48,4 miljoen. De gemeentelijke subsidies, die toenamen met 3,2 procent naar 442 miljoen euro, compenseren die daling. Dat concluderen het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) en de KB, nationale bibliotheek.
Coronacrisis
Onder meer vanwege de landelijke coronamaatregelen leenden bibliotheken in 2021 9 procent minder fysieke boeken uit dan het jaar ervoor en 35 procent minder dan in 2019, het laatste jaar voor de coronacrisis.
Net voor de crisis, in februari 2020, bleek uit twee evaluaties dat in aanvulling op de fysieke bibliotheek een relevante digitale bibliotheek ontstaat. Bovendien zijn gemeenten bezig aan een ‘succesvol proces van transformatie’: ze doen steeds meer aan non-formele educatie, zoals het bestrijden van laaggeletterdheid en het verbeteren van digitale vaardigheden.
Er waren in 2021 meer activiteiten in het kader van educatie en ontwikkeling, becijferen de onderzoekers, misschien omdat die in klein verband alweer werden toegestaan. In vergelijking met 2020 waren er echter minder activiteiten voor leesbevordering, kennis en informatie, kunst en cultuur en ontmoeting en debat. ‘Doordat de bibliotheken in 2021 langer gesloten bleven (20 weken) zijn die activiteiten minder vaak georganiseerd dan het jaar daarvoor, toen de bibliotheken gedurende drie kortere periodes in totaal twaalf weken gesloten waren als gevolg van lockdowns.’
Digitale bibliotheek
Het aantal uitgeleende e-books daalde in 2021 wel met 4 procent naar 5,4 miljoen. In vergelijking met 2019, merken de onderzoekers op, ‘is er echter nog steeds sprake van een groei van 39 procent, wat goed is voor 1,5 miljoen extra uitleningen’.
Het aantal luisterboeken nam in vergelijking met 2020 met een kwart af naar 1,9 miljoen, wat iets boven het niveau van 2019 is. ‘Het hoge niveau in 2020 is deels te danken geweest aan een actie gedurende de eerste lockdown, waarbij honderd luisterboeken ook voor niet-bibliotheekleden gratis werden aangeboden.’
-marketing
-nevenactiviteiten als het runnen van een kunst(galerie, uitleen), creatieve werkplaats, beschikbaarstelling van vergader-accommodatie, het organiseren van cursussen, het creëren van een koffie/frisdrankhoek etc.