Europese zorgen over lokale Nederlandse overheden

De Raad van Europa is bezorgd over de lokale democratie in Nederland. De financiële problemen zijn groot, de vele samenwerkingsverbanden roepen vragen op over de verantwoording en de rol van de burgemeester is politieker geworden.

Decentralisaties

‘De financiële middelen zijn niet in overeenstemming met de (additionele) taken die gemeenten moeten uitvoeren sinds de decentralisaties, met name in het sociaal domein’, schrijft de Raad van Europa, doelend op de decentralisaties van jeugd, zorg en werk in 2015 en de tekorten in het sociaal domein. Om die tekorten te compenseren komt er een incidenteel bedrag, maar er zijn nog geen afspraken voor de langere termijn.

Gebrek aan controle

Verder roept de opkomst van een nieuwe overheidslaag tussen gemeenten en provincies in, in de vorm van regionale samenwerking, vragen bij de Raad op over democratische controle en verantwoording. Nederlandse gemeenteraadsleden ervaren een gebrek aan controle hierop, die moet worden verholpen door een wetswijziging, maar er bestaat scepsis over de effectiviteit daarvan

Burgemeesters kiezen

De Raad zou liever zien dat burgemeesters en commissarissen van de koning voortaan verkozen zouden worden in plaats van benoemd. Ze zien zichzelf liever als ambtenaren, maar ‘slechts 3 procent van de zittende burgemeesters heeft geen politieke achtergrond’.