Online kaart brengt buurtrechten per gemeente in beeld

‘Buurtrechten’ zoals een open overheid, recht op buurtplanning en recht op gebouwen lijken per gemeente behoorlijk ongelijk verdeeld. Een nieuwe online buurtrechtenkaart, gepubliceerd door het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA),  heeft deze rechten in kaart gebracht. Van de 388 gemeenten hebben er 125 ze ingevoerd.

Meer zeggenschap voor burgers

Het LSA houdt bij de inventarisatie van de rechten per gemeente wel een slag om de arm. ‘Het is ongetwijfeld niet volledig, op sommige plekken zal de werkelijkheid de informatie al ingehaald hebben en op sommige plekken is de informatie misschien verkeerd geïnterpreteerd.’ De organisatie constateert desondanks een verschuiving van ‘macht en middelen’ in de samenleving. Veel gemeenten hebben stappen gezet met burgerparticipatie, aldus Thijs van Mierlo van het LSA in een persbericht. ‘Inwoners krijgen zeggenschap en eigenaarschap in veel gemeenten. Helaas is er wel een groot verschil tussen gemeenten. In sommige steden zijn er nog geen stappen gezet om de democratische spelregels te veranderen.’

Gemeenten maken stappen
Zeventig gemeenten hebben een ‘recht om uit te dagen’, waarbij bewoners taken van de gemeente overnemen als zij denken dat dit beter of slimmer kan gedaan worden. 55 gemeenten hebben ‘Recht op gebouwen en publieke ruimtes’ waarmee ze inspraak hebben in het beheer van voorzieningen en openbare ruimte. Dertig gemeenten hebben een recht op buurtplanning, 42 gemeenten geven bewoners toegang tot geld en 42 gemeenten hanteren een ‘open overheid’, waarbij gemeentelijke financiële informatie gedetailleerd en inzichtelijk wordt gemaakt.

Nu heeft bijna een derde van de Nederlandse gemeenten een of meerdere buurtrechten ingevoerd volgens de gegevens op de kaart.  LSA vindt het opvallend dat dit met name middelgrote gemeenten zijn.