Kwart Nederlanders beter voorbereid op dreiging

Eén op de vier inwoners van Nederland zegt stappen te hebben gezet om zich voor te bereiden op risico’s en dreigingen. Dit blijkt uit de nieuwste editie van de halfjaarlijkse Risico- en Crisisbarometer die Ipsos I&O uitvoert in opdracht van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en ­Veiligheid (NCTV).

Meer dreiging ervaren

Tussen het najaar van 2021 (oktober) en het voorjaar van 2022 (maart) is een sterke stijging waarneembaar in het percentage inwoners dat zich zorgen maakt om cyberdreigingen, het stoppen van vitale processen, geopolitieke en militaire dreigingen en economische dreigingen. ‘Een waarschijnlijke oorzaak voor deze toename in zorgen is de Russische inval in Oekraïne’, aldus Ipsos I&O onderzoekster Gwendolyn van Straaten. Tussen de meting van september en december 2024 zijn de zorgen over die dreigingen verder toegenomen, blijkt uit de laatste editie van de Risico- en Crisisbarometer van de NCTV.  Ruwweg de helft van de Nederlanders maakt zich zorgen om cyberdreigingen, het stoppen van vitale processen en geopolitieke en militaire dreigingen. Ongeveer een kwart maakt zich zorgen om economische dreigingen.  

Meer actie

In het voorjaar van 2022 ondernam één op de drie inwoners van Nederland actie om zichzelf voor te bereiden op risico’s en dreigingen. Dit daalde tot één op zeven in het voorjaar van 2024. In december 2024 is dit aandeel sterk toegenomen naar één op vier. In de laatste twee maanden van 2024 was er extra aandacht vanuit de rijksoverheid en de media op het thema ‘zelfredzaamheid’ bij rampen en crises.

Waarom niet?

Gevoelens van bezorgdheid en waakzaamheid triggeren het meest om actie te ondernemen. In de Risico- en Crisis­barometer krijgen inwoners die geen actie hebben ondernomen de vraag voorgelegd waarom ze dit niet hebben gedaan. De belangrijkste reden is dat men denkt zelf geen actie te kunnen ondernemen. Dit argument neemt vanaf de najaarsmeting 2022 (53 procent) langzaam af. Maar tussen de meting van september 2024 en december 2024 versnelde de daling ervan weer (van 39 procent naar 27 procent). Inwoners ondernemen actie door informatie vanuit nieuwsmedia (61 procent). Een derde onderneemt (mede) actie door gesprekken met de sociale omgeving en door communicatie vanuit de overheid.

Verantwoording

Twee keer per jaar voert Ipsos I&O in opdracht van de NCVT de Risico-en Crisisbarometer uit. Aan de laatste meting van december 2024 deden 969 respondenten mee. Dit onderzoek gaat onder andere in op de zorgen die Nederlanders zich maken over 17 risico’s en dreigingen. Ook wordt gevraagd of men zich voorbereidt op risico’s en dreigingen. Voor onder andere lokale overheden heeft de NCTV op haar website de gesprekstool ‘Maatschappelijke weerbaarheid’. Hiermee worden de kwetsbaarheden inzichtelijk en de manier waarop je je als lokale overheid hierop kan voorbereiden. Een uitgebreide versie van dit artikel met al het bijbehorende cijfermateriaal verschijnt deze week in BB04 (inlog).