Inzet, ook bij een uitwedstrijd

Je hebt ze nodig. Want we kunnen herindelen tot we scheel zien, maar gemeenten krijgen nooit de schaal van al hun problemen. De ‘ideale maten’ bestaan domweg niet. Dus zijn politici en ambtenaren al sinds Thorbecke veroordeeld tot samenwerken met de buren. Sinds dit jaar ook voor zorg en participatie. Maar samenwerken gaat nooit zo lekker als doe-het-zelven. ‘Verlengd lokaal bestuur’ voelt als een uitwedstrijd. Raadsleden zien het zelfs als een bedreiging voor de lokale democratie.

Bij Divosa kunnen we dat zien aan de directeuren van intergemeentelijke sociale diensten. ‘ISD-en’ staan altijd te wiebelen op een fragiel fundament. De consensus is kwetsbaar. De directeuren ervan moeten beter en efficiënter zijn dan de deelnemende gemeenten. En ongehoord diplomatiek: ontevreden deelnemers zijn meteen gevaarlijk. ISD-directeuren sneuvelen vaker dan gemiddeld.
 

De discussies over intergemeentelijke samenwerking worden de laatste jaren niet gezelliger. De samenwerking groeit. Het probleem kennelijk ook. Wat doen? Harder herindelen? Haagse uniformiteit opleggen? Een nieuwe bestuurslaag maken, zoals de directeur van het SCP vorige week voorstelde? Ik denk dat veel van dit soort structuurinterventies erger zijn dan de kwaal.

Daarom ben ik blij met het kakelverse advies van de Raad voor het openbaar bestuur. Verstandige taal. Het doet recht aan de realiteit dat gemeenten (ook grote!) moeten samenwerken. We kunnen er dus maar beter het beste van maken. Het wordt niks zonder wisselwerking met gemeenteraden. Het goede nieuws is dat er tal van spelers zijn die daar wat meer hun best voor kunnen doen. Verlengd lokaal bestuur is net als de rest van je werk: inzet en betrokkenheid doen wonderen.

René Paas
Meer columns van René Paas leest u hier.