‘Niemand noemt mij wethouder’

De Drutense wethouder Michel Lepoutre kreeg begin dit jaar een bijl in zijn voordeur. Toch ging de aanvoerder van Dorpslijst Druten tijdens de verkiezingscampagne van deur tot deur. Nu maakt hij zich op voor een derde ambtstermijn.

Het gat dat de bijl heeft geslagen in de zware voordeur zit er nog steeds. Naast de deur de waarschuwing dat Bello hier waakt. Maar ook Bello stond ervan te kijken hoe een onverlaat in de nacht van 22 op 23 januari had gepoogd de Drutense familie Lepoutre de stuipen op het lijf te jagen.

‘Het is hier erg emotioneel geweest. Mijn kleinzoontje van vier die bij ons sliep, tekent nu gevangenissen op school. Dat is toch niet normaal’, zegt de heer des huizes terwijl we naar de eetkeuken lopen. Op de keukentafel ligt De Gelderlander opengeslagen op de Drutense verkiezingsuitslag. Als de agressieve zot de hoop had gehad dat hij met zijn bijlaanslag Michel Lepoutre uit de Drutense politiek kon verdrijven, dan laat de kleurengrafiek in de krant zien dat hij daarin hopeloos heeft gefaald. Onder aanvoering van wethouder Lepoutre zegevierde Dorpslijst Druten wederom bij de gemeenteraadsverkiezingen.

‘Zou er nóg een gemeente in Nederland zijn waar de landelijke partijen helemaal niets te vertellen hebben?’, vraagt Lepoutre terwijl hij de verkiezingsgrafiek voorhoudt. ‘Ik lijd er niet onder hoor’, lacht de populaire wethouder. Het Gelderse Druten heeft de landelijke politieke partijen de deur gewezen. Het CDA, dat nog met twee zetels in de gemeenteraad was vertegenwoordigd, werd vorige week compleet van de kaart geveegd. In de nieuwe gemeenteraad zetelen Dorpslijst Druten, Welzijn Druten, Dorpslijst Puiflijk/Dr-Z, Akkoord ’94, Dorpslijst Afferden, Dorpslijst Deest, Dorpslijst Horssen en de Seniorenpartij Druten. Grootste partij is wederom Dorpslijst Druten met vier zetels. De partij van Michel Lepoutre (59). Niets staat een nieuw wethouderschap in de weg.

Wie had dat gedacht toen Michel Lepoutre in 2006 zonder enige ervaring in de gemeentepolitiek pardoes op het wethouderspluche belandde. Lepoutre zelf in elk geval niet. ‘Ik was drie keer in het gemeentehuis geweest om de geboorte van mijn kinderen aan te geven. Ik had geen idee wat ik moest doen als wethouder. Ik ben op en top bedrijvenman. Dorpslijst Druten was in politieke en ambtelijke kringen ongewenst als bestuurderspartij. De wethouders die het veld hadden geruimd, waren niet van plan om ons in het zadel te helpen. Mijn werkkamer was maagdelijk schoon. De toenmalige gemeentesecretaris was op vakantie, ook mooi geregeld. Anderhalf A4-tje over de lopende dossiers, en dat was het.’

‘Ik heb een half jaar rondgedoold en verbaasde mij elke dag weer over hoe we belastinggeld over de balk gooien om de overheid in stand te houden. Maar langzaam heb ik mijn weg gevonden. De weg die ik tot op de dag van vandaag bewandel.’

Onbestaanbaar
Een onconventionele maar succesvolle weg. Het een heeft vast te maken met het ander. Korte lijnen in het gemeentehuis en geen uiterlijk vertoon. Michel Lepoutre daarover: ‘Vroeger was het onbestaanbaar dat ambtenaren op de bestuursafdeling kwamen. Bij elk overleg met een ambtenaar zat een afdelingshoofd. Wat is dat voor iets geks? Ik wil rechtstreeks met ambtenaren werken. We hebben de hele boel omgegooid. Met steun van de andere wethouders en van de jonge burgemeester, die ook in de structuur van de nieuwe wereld zit. Zeker, in je eentje ga je sneller maar samen kom je verder bij het leveren van een beter product. En een goedkoper product. Dus heb ik ook gezegd: beleids­notities zijn maximaal zeven pagina’s. Elke schrijf­minuut heeft vijf denkminuten gekost. Wat een verspilling van moeite en geld. Ik krijg die dikke nota’s uit de regio weleens onder ogen. Ik kan daar zo kwaad om worden.’

De telefoon gaat. Een ambtenaar aan de lijn. ‘We hebben in Druten een enorm plezierige werksfeer gecreëerd’, zegt Lepoutre even later. ‘Dat heeft mij altijd gedreven: hoe krijg je met plezier in je werk tegen lagere kosten meer resultaat. Niet door rangen en standen te creëren, maar door ze af te breken. Dat heb ik niet alleen gedaan. Dat heeft het hele college gedaan, met hulp van de gemeentesecretaris, die heeft begrepen dat je die Lepoutre toch niet kunt sturen.’

‘We maken van de ambtenaren nieuwe ambtenaren; ik noem ze graag dienstverleners zonder winstoogmerk. Iedereen kan in mijn agenda. Dat werkt gewoon productieverhogend. Het woord baas wil ik niet horen. Niemand noemt mij wethouder, ja één ambtenaar, maar die doet dat om mij te jennen. Dat een ambtenaar mij Michel noemt, wil helemaal niet zeggen dat hij dús niet onafhankelijk kan adviseren. In 10 procent van de gevallen nemen we als college een afwijkend standpunt in en een paar keer per jaar valt een ambtenaar daar echt over. Daar hebben we een goed functionerend protocol voor.’

Oekraïense boekenclub
Michel Lepoutre kwam uit het zakenleven en was, nadat hij zijn Oekraïense boekenclub in 2006 aan het Duitse Bertelsmann had verkocht, financieel onafhankelijk toen hij aan zijn politieke avontuur in Druten begon. Hij zegt: ‘De onafhankelijkheid van een wethoudersalaris heeft enorm geholpen om mij te ontwikkelen tot de bestuurder die ik ben. Ik hoef geen concessies te doen aan mijn manier van denken. Iedereen kent mijn achtergrond. Ik ben daar open in. Ik verdien 3.119 euro netto in de maand en ik declareer niets. Nul kilometers en nul bonnetje en ik neem niets aan. Ik geef thuis gratis bijles economie aan scholieren. De voldoening dat een scholier, die altijd onvoldoendes had, nu met een 6,4 is geslaagd voor zijn havo-examen, is meer dan voldoende. Ik kom ook nooit bij ondernemers privé over de vloer. Ik heb ervoor gezorgd dat ik door niemand kan worden gechanteerd en niemand iets schuldig ben of ergens dankbaar voor moet zijn.’

In de raadszaal hoeft Lepoutre (nog) niet voor zijn leven te vrezen, maar binnen de gemeentegrenzen van Druten kunnen sommigen zijn bloed wel drinken. Voordat de bijl ‘s nachts in zijn deur belandde, was hij vaker bedreigd en geïntimideerd. Wethouder Lepoutre: ‘Ik heb ook handhaving in mijn portefeuille. Er zijn in Druten een paar lastige dossiers en mensen mailen mij daarover. In die mails word je wel bedreigd. Daarover is in het verleden regelmatig contact geweest tussen de politie en de burgemeester, maar het heeft nooit geleid tot actie. Ik heb ermee moeten leven dat het vrij schieten is op bestuurders. We zijn zakkenvullers en we deugen niet. Iedereen kan van alles op het internet zetten en de media kijken de andere kant op of doen vrolijk mee. Dat heeft mij geërgerd. Ik wil de regionale media daarom zoveel mogelijk op afstand houden. Zij hebben mij nodig, ik hen niet.’

Intimidatiepoging
Die regionale media meldden eind januari dat het bijl­incident weleens te maken zou kunnen hebben met het afblazen van de zandwinning bij het dorp Deest. Michel Lepoutre: ‘Ik heb zelf wel een vermoeden wie erachter die intimidatiepoging zit, maar dat houd ik voor mij. Ik wil niemand beschuldigen die weleens onschuldig zou kunnen zijn. Het is aan de recherche om de zaak uit te pluizen en aanhoudingen te verrichten. Het onderzoek loopt nu al een paar maanden. Ik hoop echt dat we er eind april een punt achter kunnen zetten en dan de deur kunnen fatsoeneren.’

De reden dat Michel Lepoutre slechts ‘tien seconden’ heeft nagedacht over de vraag of hij nog wethouder wilde zijn, is dezelfde reden die hem ertoe bracht om wethouder te worden en die maakt dat hij nu met liefde en plezier bijtekent. ‘Ik wil lokaal en regionaal problemen oplossen en kansen voor mensen en bedrijven creëren. Aan Den Haag hebben we niets. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heb ik nog nooit van binnen gezien. Geen enkele behoefte aan en ook niet nodig. Ik ben geloof ik één keer op bezoek geweest bij de VNG. Nooit mee gebeld. We moeten de problemen op eigen kracht oplossen. Ik voel mij als dienstverlener verantwoordelijk voor de inwoners van Druten. Drie keer achter elkaar hebben zij mijn partij nu beloond. Dat weegt zwaarder dan een bijl in de voordeur, hoeveel verdriet dat thuis ook heeft gegeven.’

Dat iemand als Bas Eenhoorn, bestuurder van het jaar 2011 en waarnemend burgemeester van Vlaardingen, vindt dat een wethouder zich moet beperken tot twee termijnen, kan hem niets schelden. Lepoutre: ‘Zolang ik denk dat ik iets kan betekenen, blijf ik wethouder. Eigenlijk zou de ambtstermijn zes jaar moeten zijn. Je hebt dan meer tijd om dossiers af te werken, tijd die je nu kwijt bent aan inwerken en campagne voeren. Als de raad na vier jaar toch van mij af wil, dan sturen ze me toch weg?’

En de vrees dat een wethouder Zonnekoninggedrag gaat vertonen en een ritselaar wordt? Driekwart van Druten heeft níet op Dorpslijst Druten gestemd. Zouden die mensen toestaan dat ik mij als Zonnekoning ga gedragen? Natuurlijk luister ik op de markt naar mensen en kunnen ze mij bellen met hun problemen, maar als ze verwachten dat ze een streepje voor hebben omdat ze op mij hebben gestemd, dan begrijpen ze er niets van. Dat ik betrokken ben, betekent niet dat ik aan cliëntelisme doe.’

En de vrees dat de raad in de derde termijn uitgekeken raakt op een ooit zo populaire wethouder? ‘Ik zal niemand kwaad aankijken, dat beloof ik hierbij. Ik pak de verhuisdozen en binnen een uur is Lepoutre weg. Tien jaar later zien ze mij terug als ik mijn paspoort kom verlengen.’

CV
Michel Lepoutre (1954, Wijchen) volgde de heao en studeerde bedrijfseconomie in Tilburg. Hij werkte bij Coveco in Arnhem, was hoofd bedrijven bij de Rabobank en bezat een boekenclub in Oekraïne. Lepoutre voert sinds 2006 Dorpslijst Druten aan is thans wethouder financiën, grondbedrijf, ontzandingen, openbare werken, verkeer en vervoer, evenementenbeleid, sport, handhaving en toezicht, regionale samenwerking, ondersteunende onderdelen welzijn, dorpshuizen, D’n Bogerd, bibliotheek, subsidies volksfeesten, muziekonderwijs en vorming- en ontwikkelingswerk in Druten.

‘Wat onder de grond zit, moet je daar laten’

Je bent premier, wat doe je?
De arbeid in Nederland goedkoper maken. Steeds minder mensen moeten het geld verdienen dat de overheid nodig heeft. Onze arbeid is te duur. We stoppen miljarden in de achterkant van de arbeidsmarkt, terwijl we dat geld aan de voorkant moeten spenderen. We moeten geen geld uitgeven aan uitkeringen, we moeten voorkomen dat mensen een uitkering krijgen. Verder zou ik de hypotheekrente in één keer afschaffen door nú gebruik te maken van de lage rente. Dat scheelt zes miljard op jaarbasis. Het betekent wel dat de winsten van de banken verder onder druk komen te staan en dat minister Dijsselbloem zijn twee staatsbanken niet meer naar de beurs kan brengen.

In een tijdmachine, waar naartoe?
In deze buurt is een Romeins legioen gestationeerd geweest. Ik heb archeologie in mijn portefeuille gehad, maar daar had ik weinig mee. Hoeveel het kost om met behulp van opgravingen te ontdekken waar en hoe tweeduizend jaar geleden de Romeinen leefden. Wat onder de grond zit, moet je daar laten. Van al die potten en pannen kan ik een mooi pad maken, maar verder interesseert het mij niet. Ik wil niet terugkijken. Als opa ben ik wel geïnteresseerd in hoe mijn kleinkinderen zullen varen. De banen die vroeger ontstonden door het handwerk, komen niet meer terug. Er zullen nieuwe banen moeten worden gecreëerd om mijn kleinkinderen een waardevol leven te geven.

Favoriete land en stad (niet Nederland).
Nieuw-Zeeland. Ik was 21 en had geen zin om te leren. Ik vertelde mijn vader dat ik de wereld in wilde. Hij pakte de wereldkaart en zei: ‘Vertel maar waar je naartoe gaat.’ Ik was stomverbaasd. Ik koos voor Nieuw-Zeeland. En mijn vader zei: ‘Ik betaal de heenreis en je ziet maar hoe je terugkomt.’ Daar heb ik zo veel van geleerd. Elke stap die ik zette, zette ik alleen. Niemand die mij corrigeerde. Ik ben terug­gekomen, waarna mijn broer ernaartoe ging om er te blijven. Ik ben geen stadsmens. Ik heb in veel Oost-Europese steden gebivakkeerd. Het Rode Plein in Moskou vond ik prachtig, maar ik kies toch voor Praag.