'Gemeenten met BRP aan een ramp ontsnapt'

De VNG is teleurgesteld over het besluit van minister Plasterk om te stoppen met de Basisregistratie Personen. Volgens ICT-expert Rene Veldwijk, die een belangrijke rol speelde bij het aanzwengelen van de politieke discussie, zijn gemeenten juist aan een financiële ramp ontsnapt. 

VNG teleurgesteld 

'Operatie BRP' was al sinds het millennium gaande. De bedoeling was om -in plaats van GBA-V- een nieuw systeem te realiseren voor alle persoonsgegevens. Bureau ICT-toetsing (BIT) bekritiseerde het project onlangs in een rapport en voorspelde nog meer vertraging en oplopende kosten, waarna er een 'bezinningsperiode' werd ingelast. Voor de implementatie bij gemeenten in een later stadium bleek er zo’n 134 miljoen euro nodig. De VNG is van mening dat een nieuw BRP-systeem noodzaak is en zegt in een reactie verbijsterd en teleurgesteld te zijn over het stopzetten. De vereniging maakt zich grote zorgen over de toekomst van persoonsregistratie.  

VNG gaat schade gemeenten inzichtelijk maken
De VNG had liever gezien dat er werd doorgewerkt aan de oBRP in plaats van een tijdelijke bezinning, die uiteindelijk is uitgemond in een stopzetting. De vereniging van vindt modernisering van de persoonsregistratie noodzakelijk om dienstverlening aan inwoners te borgen. ‘Door het stopzetten van de oBRP zonder gemeenten te horen en zonder goede maatschappelijke analyse worden gemeenten gehinderd in deze dienstverlening naar inwoners.’ VNG vreest dat de stappen in de toekomst om toch een nieuwe BRP te realiseren zullen resultateren in een veelvoud van de kosten die er nu nodig zijn. De VNG gaat bekijken welke ontwikkelde onderdelen mogelijk toch nog van nut kunnen zijn. Ook wordt de schade bij gemeenten inzichtelijk gemaakt

'Gemeenten moeten juist dankbaar zijn'
ICT-ondernemer Rene-Jan Veldwijk publiceerde regelmatig kritische noten over de BRP op de website van Computable (link). Zijn artikelen zorgden ervoor dat de problemen rond de BRP op de agenda kwam te staan van Kamerleden. Hij vindt de reactie van de VNG op zijn zachts gezegd opmerkelijk. 'De VNG heeft in mijn ogen makkelijk praten, omdat de rekening niet bij hun is komen te liggen, maar bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Door BZK is er uiteindelijk meer dan honderd miljoen ingestoken en het heeft niets opgeleverd. Gemeenten zouden in mijn ogen zelfs dankbaar mogen zijn dat het project niet doorgaat, want ik denk dat er bij de implementatie ook de nodige problemen waren ontstaan.' 

Ongeïnteresseerde houding gemeenten
Voor het volgende stadium, 'In Beheer Name BRP', waarvoor gemeenten wel hadden moeten betalen, werd door BIT ingeschat dat de kosten  zo'n 134 miljoen gaan bedragen. Het verbaast Veldwijk dat er door BIT niet duidelijk is gemaakt waarop deze kosten zijn gebaseerd en dat gemeenten hier ook niet op reageerden of er vragen over stelden. 'De ongeïnteresseerde houding van gemeenten vind ik echt opmerkelijk. 134 miljoen is niet niks en het was compleet onduidelijk waar die kosten op gebaseerd werden. Ik denk dat met het afblazen van de BRP gemeenten aan een ramp zijn ontsnapt.' Veldwijk begrijpt niet waarom gemeenten niet achterhaalden waar die miljoenen zouden terechtkomen. 'En bij een nieuw BRP-project moet je er rekening mee houden dat gemeenten wél het leeuwendeel van de rekening mogen betalen en dat niet alleen het Rijk ervoor opdraait.' 

Minimale voordelen
Bureau BIT stelde in het laatste rapport dat de GBA-V ook kan voldoen aan de eisen, mits het gemoderniseerd wordt. Ook stelde het bureau dat de voordelen van de BRP ten opzichte van de huidige GBA-V te laag zijn in verhouding tot de kosten en de inspanning. Daar is Veldwijk het mee eens. 'De GBA-V voldoet natuurlijk niet en moet zeker gemoderniseerd worden, maar de winst van de BRP ten opzichte van een gemoderniseerde GBA is heel minimaal. Het is eigenlijk alleen technische vernieuwing. In de praktijk is er amper voordeel.'

Verwachtingen voor de toekomst
Veldwijk verwacht de komende jaren geen nieuw BRP-project. 'Er is een totaal gebrek aan ideeën. Het zal allemaal stagneren, tenzij er een zeer samenhangende politieke visie op de BRP ontstaat.' Hij sluit niet uit dat er nog meer kosten aankomen. 'Dan denk ik aan schadeclaims voor het ministerie, afkomstig van de grotere softwareontwikkelaars zoals Pinkroccade en Centric. Die hebben met hun producten al voorgesorteerd op de komst van de BRP en er dus veel geld in gestopt. Die investeringen zijn weggegooid geld geweest. Het zou mij niet verbazen als er bedrijven zijn die naar de rechter stappen.' 

'Centric niet betrokken als softwarebouwer'

Centric laat in een officiële reactie weten niet als softwarebouwer of ontwikkelaar bij de BRP betrokken te zijn.  Een van de systemen die Centric heeft ontwikkeld is Key2Burgerzaken, dat door veel gemeenten gebruikt wordt bij het registreren van gegevens van burgers. Bij trouwen, geboorte, overlijden en verhuizen. ‘Dit is een van de systemen die in de toekomst hadden moeten aansluiten op de landelijke voorziening BRP. Met verschillende andere partijen heeft Centric daarvoor in 2014 een convenant afgesloten. Centric neemt de investeringen in dit systeem voor de BRP voor eigen rekening en deze maken dan ook geen deel uit van de miljoenen waarover wordt gesproken in de berichtgeving rondom de oBRP.

'Huidige technologie is verouderd'

Centric is van mening dat de huidige technologie voor berichtenverkeer verouderd is en dat het moderner kan. ‘Wij investeren voortdurend in de modernisering en uitbreiding van onze oplossingen voor gemeenten. Hoewel wij de landelijke uitgangspunten, zoals het berichtenverkeer, uiteraard niet zelf kunnen bepalen, denken wij hier wel graag over mee.’

Update: 'Veroorzaakte schade nog niet duidelijk'

‘Pinkroccade heeft het afblazen van het BRP-project ter kennisgeving aangenomen, meldt directeur Publiekszaken Tjerk Venrooy. Het softwarebedrijf heeft de impact van de landelijke registratie altijd nauwgezet gevolgd en hier ook op ingespeeld. Hoeveel schade het afblazen van het project heeft veroorzaakt voor het bedrijf is nog niet in kaart gebracht. ‘We blijven echter inzetten op het verbeteren van de gemeentelijke dienstverlening zoals we dat eerder ook deden. We hebben de klanten geïnformeerd over de situatie en we gaan met de ontwikkeling van onze producten door op lokaal niveau’, aldus Venrooy.’