Eindhoven herondekt het licht

Eindhoven besteedt de straatverlichting tot 2030 uit. Niet besparen of terugdringing van CO2  is het primaire doel, maar ‘continue innovatie’. Bewoners bepalen in hun straat straks bijvoorbeeld de lichtsterkte.

Wijken van elkaar laten verschillen 

De vijftigduizend lantarenpalen van de stad moeten méér gaan kunnen dan de twee dingen die ze tot in de finesses beheersen: aan- en uitgaan. De gemeente denkt aan het dimbaar maken van licht, waarmee je wijken van elkaar kunt laten verschillen: waar ouderen wonen wat meer licht, andere delen donkerder, natuur en bedrijfsterrein voorop.

Bewoners regelen lichtsterkte in de straat
Bewoners kunnen de lichtsterkte in de straat gezamenlijk bepalen, en met een app zien hoeveel ze besparen. Zolang ’s avonds licht uit de huizen brandt, kan het mastlicht best minder, mogelijk zelfs uit. Ook dat geeft meer rust voor mens en dier en scheelt weer energie.

Verder is licht te koppelen aan andere systemen, aan verkeersinformatie bijvoorbeeld. Als je de masten meer kleuren licht geeft, hoeven automobilisten bij een opstopping de blauw aangelichte armaturen maar te volgen om zonder oponthoud door te stad te geraken. De langzamere, groene route kan altijd; voor wie meer tijd heeft. Een rit langs de rode lantaarns voert je naar het transferium, voor een overstap op bus, fiets of step.

Openbare orde

Het zijn voorbeelden waarmee het klimaat is gediend. Dat is mooi, ook omdat Eindhoven CO2-neutraliteit in 2045 nastreeft. Toch wordt het terugdringen van de CO2-belasting geen harde eis in het bestek. Een bieding in die richting zal waardering oogsten, maar beslissend hoeft het niet te zijn. Lichtinnovatie, legt gemeentelijk projectleider Irmo Kaal  uit, is denkbaar op allerlei gebied, zoals bij de openbare orde. Eindhoven wil daarom zo min mogelijk inhoudelijke eisen stellen.

Aanbesteding begint dit jaar

Geen enkele partij is in staat om het beoogde ‘slimme lichtgrid’ alleen rond te breien, weet Kaal uit de gesprekken. ‘Meerdere disciplines zijn nodig, onder meer licht, software, trendwatching en omgevingspsychologie. Niemand heeft dat alles in huis.’ Dus wordt het een consortium dat het werk krijgt, naar verwachting komend jaar. De aanbesteding begint dit jaar nog. Dat consortium wordt verplicht om samen te werken met overheden, kenniscentra en burgers.

Bedrijfslogo in app

Het consortium krijgt de beschikking over de 2 à 2,5 miljoen euro die Eindhoven nu jaarlijks besteedt aan straatverlichting, maar moet er wel veel meer voor doen. De verwachting is dat het zal zoeken naar besparingen, met onnodig licht als voor de hand liggende post. Maar het zal vooral aanvullende inkomsten zoeken, onder meer uit diensten. Bijvoorbeeld een percentage van de prijs voor elektriciteit uit het oplaadpunt voor auto’s, waarmee je om de zoveel honderd meter een armatuur kunt uitrusten. Andere mogelijkheden: inkomsten van bedrijven als je hun logo’s verwerkt in het licht of in apps.

Lees het volledige verhaal in Binnenlands Bestuur 16.