Een sterk staaltje nabijheid

Een woord dat ik de laatste tijd vaak gebruik is ‘nabijheid’. Dat leidt af en toe tot glazige blikken. Want als je niet in het sociaal domein werkt, is het niet zo’n gebruikelijk woord. En ik geef toe, het is ook een beetje een ouderwets woord. Maar wat een mooi woord.

Nabijheid wil iets zeggen als: de ander is dicht bij jou. Als een ander jouw nabijheid ervaart, heb je daar waarschijnlijk moeite voor gedaan, je hebt afstand overbrugd. We horen vaak het pleidooi voor een nabije overheid. Een overheid die moeite doet en de brug slaat naar inwoners om te weten wat speelt in de samenleving en komt met oplossingen die aansluiten bij de leefwereld van mensen. Het SCP pleitte onlangs voor een gelijkwaardige plek van burgers aan de beleidstafel van de overheid. Een terecht pleidooi! Maar wel vanuit de overheid bezien. Het lijkt in dit geval of inwoners de afstand naar de tafel overbruggen. Leidt dat tot een nabije overheid of voelen ze zich gast aan tafel?

Het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners vertrekt vanuit sterke gemeenschappen van inwoners, vaak op wijkniveau. Anita Keita, voorzitter van het verband, heeft het over ‘zeggenschap’ voor inwoners. Beleidsmakers komen naar gemeenschappen en gaan uit van de kracht die daar aanwezig is. Dat is de basis. 

Beleidsmakers en inwoners ontwerpen samen het beleid om optimaal aan te sluiten bij de gemeenschap. Een overheid die moeite doet en afstand overbrugt, het zou maar zo kunnen dat de gemeentelijke overheid dan als nabij wordt ervaren. Zeggenschap voor inwoners en zeggenschap voor medewerkers zijn twee kanten van dezelfde medaille. Een ambtelijk leider die aansluit bij de behoeften van medewerkers
slaat twee vliegen in één klap; een betrokken organisatie en ze/hij leeft voor hoe je inwoners betrekt. 

Vorige week was ik bij het VNG Congres. Wie niet, zou je bijna zeggen. Met 3200 raadsleden, griffiers, bestuurders en secretarissen het best bezochte congres ooit. Een uitstekende gelegenheid om bij te praten met vakgenoten, de banden aan te halen en plannen te smeden. Handenschuddend netwerkte een ieder zich door de warme hallen. Ik ontmoette een wethouder die vertelde hoe ze een paar weken lang op zaterdagmiddag naar het centrum van haar stad ging om met inwoners in gesprek te gaan over mentale gezondheid.

Naast het beeld ‘Stille Strijd’ - dat symbool staat voor het lijden van despressieve jongeren- vertelden vaders, moeders, oma’s, opa’s, tantes en ooms over wat zij hebben ervaren. Vervolgens deed ze op het stadhuis hetzelfde, ze ging erover in gesprek met haar ambtenaren. Ze heeft moeite gedaan, afstand overbrugd en mensen voelden zich gehoord en gezien. 
Een sterk staaltje nabijheid.