Breuklijnen in Brabant

In de samenleving lijkt steeds vaker sprake te zijn van een tweedeling: mensen lijken langs elkaar heen te praten en we lijken onze verschillen soms niet of nauwelijks te kunnen overbruggen. Volgens velen worden scheidslijnen tussen groepen mensen mede veroorzaakt door een accumulatie van verschillen tussen deze groepen. En wanneer steeds dezelfde groep aan het kortste eind trekt, kan een scheidslijn een breuklijn worden.

Driedeling

Er lijkt binnen Noord-Brabant sprake te zijn van een driedeling tussen steden, een ‘arm’ en een ‘rijk’ ommeland. Het westelijke deel van Noord-Brabant scoort op veel thema’s ongunstiger dan het oostelijke deel. Ten opzichte van het oostelijke deel van de provincie zijn er in het westen van Noord-Brabant onder andere minder banen binnen acceptabele reistijd beschikbaar, is er meer werkloosheid en voelen mensen zich vaker minder gezond. In het oostelijke deel van de provincie is het verschil tussen ‘stad’ en ‘ommeland’ groter: het zijn vooral de niet-stedelijke gemeenten die steeds aan het lange eind trekken. Hier wonen relatief veel vermogende mensen, voelen mensen zich gezonder, is de leefbaarheid het gunstigst en is de sociale samenhang groter.

In lijn met de (internationale) literatuur is opleidingsniveau een belangrijke scheidslijn in Brabant. Hiernaast is leeftijd een scheidslijn die in Brabant groter lijkt te zijn ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Ook andere persoonskenmerken zoals geslacht en migratieachtergrond laten op een of meerdere thema’s scheidslijnen zien.

'Brabantse aanpak' 

De aanwezigheid van een scheids- of breuklijn in Brabant betekent niet automatisch dat er aanknopingspunten zijn voor specifiek Brabants beleid. Wanneer scheidslijnen breuklijnen worden, en alleen of sterker in Brabant voorkomen dan in de rest van Nederland is een ‘Brabantse aanpak’ gewenst. Dit lijkt te gelden voor jongeren, die ten opzichte van leeftijdsgenoten een ongunstige positie hebben op thema’s veiligheid, gezondheid, geluk en vertrouwen. Mensen met een Europese migratieachtergrond hebben minder vertrouwen in politieke instituties en doen minder vrijwilligerswerk dan in de rest van het land – een opvallende bevinding, omdat juist in Brabant relatief veel mensen met een Europese achtergrond wonen. De verschillen tussen het westelijke en oostelijke deel van de provincie vloeien deels voort uit verschillen in bevolkingssamenstelling en vermogen, maar vormen een breuklijn op bijna alle terreinen die in dit rapport aan bod komen – waarbij inwoners van het landelijk gebied in het oostelijke deel van de provincie steevast aan het langste eind trekken.

Klik hier voor het gehele rapport.