Acht pilots voor gebiedsontwikkeling met minder regels
De pilots maken deel uit van de Actieagenda Bouw en moeten inspireren tot snellere en flexibele gebiedsontwikkelingen.
In acht gemeenten gaan proefprojecten van start om met minder regels meer ruimtelijke plannen mogelijk te maken. De pilots maken deel uit van de Actieagenda Bouw en moeten inspireren tot snellere en flexibele gebiedsontwikkelingen.
Transformatie en leegstand
De projecten hebben verschillende invalshoeken, schetst projectbegeleider Friso de Zeeuw, praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling en directeur Nieuwe Markten bij Bouwfonds Ontwikkeling. Enkele gemeenten proberen met een proeftuin in een groter transformatieproject ontwikkelingen op gang te brengen met zo weinig mogelijk regels. Zoals Delft (Spoorzone), Breda (Havenkwartier) en Woerden (stationsgebied). Leiden hoopt oplossingen te vinden voor lege kantoren, door anders om te gaan met regelgeving.
Regels loslaten
Tilburg wil leren van enkele eerdere gebiedsontwikkelingen en initiatieven uit het verleden. Maassluis wil een bedrijventerrein ontwikkelen met minder regels. In Ede zal in een gebied met vijftien grondeigenaren en evenveel invalshoeken worden geëxperimenteerd met het loslaten van regels. In Schagen wordt enerzijds teruggekeken op de ontwikkeling van een dorpscentrum en anderzijds vooruitkeken op de mogelijkheid van het maximaal faciliteren van de recreatiesector.
Ontslakken
Het actieteam hield eerder al een pleidooi voor het verminderen en eenvoudiger maken van regels, onder de noemer ‘ontslakken’. Volgens De Zeeuw komt deze ontwikkeling op het goede moment. ‘In de gemeente is vaak al een aantal mensen dat vindt dat het allemaal wat sneller en flexibeler zou moeten. Of soms is er ronduit frustratie over het feit dat door allerlei regels zaken niet van de grond komen. Overal is een merkbare opluchting dat we het nu eens op een andere manier gaan proberen.’
Kritisch kijken naar doorlooptijden
De Zeeuw hoopt dat de pilots veel nieuwe werkwijzen en inzichten opleveren, die de proefgemeenten kunnen delen met anderen. Nu al ziet hij dat het ontslakken onvoorziene verbeteringen oplevert. ‘Bijvoorbeeld als het gaat over doorlooptijden van procedures. Deelnemende gemeenten gaan nadenken over klantgericht informatie overbrengen aan initiatiefnemers en investeerders. Dat dwingt ze om in kaart te brengen wat hun procedures zijn, wat ze verwachten van partijen en van zichzelf en wat daarin beter kan. Die verbeterslag komt nu al uit de verf.’
Reacties: 6
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
In een tijd dat gemeenten grondbedrijf gedreven beslissingen neemt (anders gaat een gemeente failliet) is het juist niet verstandig de teugels te laten vieren.
Gemeenteraden zijn heel vaak moeilijk in staat om over de gemeentegrenzen heen te kijken. Zeker als men zelf in de problemen zit zal men geneigd zijn om helemaal geen rekening te houden met de belangen van de buren. Deze pilot helpt ze daar een handje bij. Projectontwikkelaars wrijven in hun handen.
Dat iets soms lang duurt is vaak ook een zegen. Ik heb veel plannen gezien die uiteindelijk niet zijn doorgegaan, omdat door de strakke regelgeving en langere doorlooptijd duidelijk werd dat het onzalige plannen waren. De sfeer was heel vaak zoiets van "morgen de schop de grond in". Door dit soort van denken staan industrieterreinen deels leeg en staan en erg veel kantoorgebouwen leeg.
Dat gemeenten minder regels stellen aan hun ruimtelijke plannen is een welkom experiment. Ze anticiperen daarmee op de ontwikkeling die straks met de Omgevingswet algemeen moet worden: meer afwegingsruimte en de maatschappelijke doelen centraler stellen in plaats van strikte normen die strategisch gedrag in de hand werken.
Dit betekent dus niet dat de besturen van deze gemeenten de planvorming los kunnen laten. Integendeel, minder regels betekent, dat er (nog) meer aandacht zal moeten worden besteed aan het proces van de planvorming. De gemeenten zullen tevoren duidelijk moeten maken welke doelen zij willen realiseren met de ruimtelijke ontwikkelingen, zoals werkgelegenheid, bereikbaarheid. Het moet voor de initiatiefnemer bij voorbaat duidelijk zijn wanneer het ‘goed’ is. Voorts zal er een goed beeld moeten zijn van de belangen die er in het geding zijn, zodat de belanghebbenden een betekenisvolle inbreng kunnen hebben en er win-win situaties ontstaan. Ofwel, zorgvuldig strategisch omgevingsmanagement. Zonder dergelijke procesmatige waarborgen zal de planvorming vrijwel zeker eerder langer dan korter duren. Overigens kunnen initiatiefnemers ook zelf het strategisch omgevingsmanagement ter hand nemen, maar ook dan zal de gemeente duidelijk moeten maken welke eisen ze stelt aan het proces om tot goedkeuring te komen.
Corné Paris, partner Twynstra Gudde (cpa@tg.nl | 0612995936)
Op 20 september organiseert Platform31 ihkv Nu al Eenvoudig Beter een excursie naar de pilot in Zaanstad. meer info via www.platform31.nl/nual