Gemeenten vrezen Big Bang rondom trekkingsrecht pgb

Het zogeheten trekkingsrecht van het persoonsgebonden budget (pgb) baart gemeenten grote zorgen. Gemeentekoepel VNG, de G32 en de G4 hebben in een brief aan staatssecretaris Martin van Rijn (VWS, PvdA) knelpunten benoemd die snel moeten worden opgelost.

Budgetgegevens

Het gaat onder meer om de overdracht van budgetgegevens van cliënten die via de Jeugdwet per januari onder verantwoordelijkheid van gemeenten komen te vallen. Ook de ict-systemen tussen gemeenten en de Sociale Verzekeringsbank (SVB) sluiten niet op elkaar aan.

Waarborg tegen misbruik

Vanaf januari 2015 krijgen mensen met een persoonsgebonden budget (budgethouders) hun zorgbudget niet meer rechtstreeks op hun rekening gestort. Het door de gemeente toegekende budget kan alleen via de SVB worden aangesproken. De invoering van dit zogeheten trekkingsrecht is in de wet als waarborg opgenomen om misbruik van het pgb te voorkomen.

Uitvoeringsrisico's

Door de keuze van het ministerie om het zogeheten trekkingsrecht zo basaal mogelijk in te voeren, voorzien gemeenten ‘een Big Bang scenario ontstaan, dat veel risico’s met zich meebrengt in de uitvoering’, aldus de brief aan Van Rijn. Mensen met een persoonsgebonden budget mogen niet de dupe worden van invoeringsproblemen en rekeningen aan zorgverleners moeten op tijd worden betaald, benadrukken de gemeenten. Volgens VNG, G4 en G32 doen alleen al in de grote gemeenten zo’n 25.000 jeugdigen een beroep op het persoonsgebonden budget, onder de nieuwe Jeugdwet en Wmo, gaat het landelijk om ongeveer 130.000 mensen.

Tussenpersoon

De SVB is vanaf januari ‘tussenpersoon’ tussen pgb-houder, zorgverlener en gemeenten. De SVB beheert het budget en doet de betalingen. Een goede gegevensuitwisseling met gemeenten is dus cruciaal, maar er doet zich een aantal knelpunten voor. De eenmalige gegevensoverdracht van cliëntgegevens voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)  vindt in september plaats en is goed geregeld, stellen de gemeenten. Bij de budgetten Jeugd krijgen gemeenten echter geen duidelijk beeld hoe, door wie en welke informatie wordt geleverd. 

Problemen met ict

De ict van de SVB sluit daarnaast niet aan bij die van gemeenten. ‘Bovendien hanteert de SVB definities, coderingen en formats die voor gemeenten niet werkbaar zijn en onvoldoende aansluiten bij nieuwe, innovatieve werkwijzen (zoals sturen op resultaat in plaats van op uren)’, waarschuwen de gemeenten. 

Extra kosten

Het besluit van het ministerie van VWS om het trekkingsrecht zo basaal mogelijk in te voeren, heeft tot gevolg dat zaken die door de SVB zouden worden uitgevoerd, nu door gemeenten zelf moeten worden opgepakt. Dat leidt tot extra kosten. Gemeenten zijn niet van plan te betalen voor zaken die de SVB zou oppakken en die ze nu zelf moeten uitvoeren.

Terugvalscenario

De gemeenten willen een 'terugvalscenario' voor het geval de aansluiting van de ict-systemen, de gegevensoverdracht en de initiële aanlevering SVB niet op tijd en correct wordt gerealiseerd. Om een verkeerde start met het trekkingsrecht te voorkomen, dringen de gemeenten daarnaast aan 'op een bestuurlijk 'go-no go' moment, eind augustus.'