‘Criminelen schrikken van mannen in pakken’

Bedrijventerrein Spaanse Polder heeft volgens Rotterdam en Schiedam grote economische potentie, maar het is ook een supermarkt voor de georganiseerde criminaliteit. Stadsmarinier Marcel van de Ven is met ‘Team Galatee 7’ neergestreken om te helpen dat ‘goed’ er ‘fout’ verdrijft.

De gemeente is terug in de Spaanse Polder (zo’n 900 bedrijven op 184 hectare grond), niet met een politieactie hier en een spreekuur daar, maar op een vaste stek. Stadsmarinier Marcel van de Ven houdt sinds mei vorig jaar domicilie in de Galateestraat, op de plek waar eerder een illegale lunchroom zat.

Criminoloog Eric Bervoets deed op verzoek van stadsmarinier Van de Ven onderzoek in de Spaanse Polder, en concludeerde dat het bedrijventerrein ‘een supermarkt voor criminelen’ is. Alles is er voor de criminele bedrijfsketen – van productie tot transport en handel.

Rafelranden
Als je je ogen de kost geeft, dan herken je aan de rafelranden en in de kleine slechtere straatjes van de Spaanse Polder typisch ‘vrijstaatgedrag’, zegt de stadsmarinier. Door jaren van verwaarlozing zijn er patronen van ondermijnende criminaliteit ingesleten.

Toen Van de Ven er vorig voorjaar neerstreek, telde de Spaanse Polder 184 garages (‘met een beetje geluk zijn dat er morgen weer twee minder’). Bonafide autogarages, maar ook malafide zonder klanten, waar gestolen auto’s worden omgekat, auto’s worden verbouwd om drugs en wapens te vervoeren of die simpelweg witwasserijen zijn.

Bedreigd is hij (nog) niet. Van de Ven: ‘We zitten hier in het hol van de leeuw, maar de criminelen weten ook wel dat ik de volle steun heb van de burgemeester. Ik ben zijn vooruitgeschoven post. Als ze mij iets doen, krijgen ze de volle lading over zich heen.’

Lik-op-stuk
De bestrijding van de ondermijnende criminaliteit door een combinatie van repressie en verbetering van het ondernemersklimaat werpt volgens de stadsmarinier zijn vruchten af. Zero-tolerance, lik-op-stuk – de Spaanse Polder heeft (veel) meer nodig. ‘In die zin moet je je als stadsmarinier opnieuw uitvinden’, zegt hij. ‘Ik ben niet de crimefighter van tien jaar geleden. Ik ben een peoplemanager en een makelaar. Gisteren liep ik met een paar beleidstoeristen door de Spaanse Polder. Dat doe ik graag; criminelen schrikken van mannen in pakken. Ik zie een man bij een gesloten pand naar binnen gluren. Ik bel niet de politie, maar ik stap op hem af en vraag: “Kun je het vinden?” Hij schrikt. “Wie ben jij dan?” “Ik ben Marcel van de Ven van de gemeente Rotterdam. Zoek je een pand?” Ja, dat zocht hij. “Ik wil een bedrijfje beginnen.” “Nou, hier om de hoek zit ons kantoor. Stap naar binnen en spreek Wout aan. Die heeft alle panden in beeld.” Vanochtend heeft hij Wout gesproken. Die man heeft mij hartelijk bedankt. Hij toeterde nog drie keer. Of het wat wordt weet ik niet, maar die bemiddelende rol ligt mij goed.’

Boevenprobleem
De term stadsmarinier roept een repressief beeld op, maar Marcel van de Ven doet vanuit ‘Galatee 7’ het tegenovergestelde. ‘Ik bestrijd niet, ik bevrijd.’ Hij ‘bevrijdt’ potentieel in de Spaanse Polder door de schijnwerper niet te richten op alles wat fout is, maar op wat goed gaat. Van de Ven: ‘Want als je het negatieve belicht, wordt het groter en vanzelf een obstakel. Je moet een vernieuwende en creatieve aanpak kiezen, waarin je veel succesvoller kunt zijn. Ik heb een beeld van de toekomstige Spaanse Polder. Ik zit niet vast aan het verleden en aan repressie. Daardoor kan ik met alle partijen samenwerken. Als ik de Spaanse Polder ruimtelijk-economisch wil ontwikkelen, dan moet ik daarbij netwerken van ontwikkelaars en ondernemers betrekken.’

De stadsmarinier: ‘Een hecht verband van overheid en bedrijfsleven levert veel meer op dan het vangen van boeven. Het boevenprobleem lost zich vanzelf op. De overheid is teruggekomen en ondernemers durven weer misstanden te melden en willen samenwerken.’

Lees het volledige interview in Binnenlands Bestuur nr. 19 van deze week (inlog)