Gemeentesecretaris Schiedam: Serious ambtenaar

Jan van Ginkel is geen onbekende naam in gemeenteland, of liever gezegd: innoverend gemeenteland. Zijn boodschap over slimmer werken en Het Nieuwe Gemeentehuis verspreidt hij graag en vaak. Niet in de laatste plaats in zijn eigen gemeente Schiedam waar hij gemeentesecretaris is. Hij is de veroorzaker van een revolutionaire gebeurtenis in het lokaal bestuur: het opheffen van het gemeentehuis. Hij deed dit voor de fusiegemeente Molenwaard.

Naast het managen van Schiedam stortte hij zich de afgelopen maanden op Serious Ambtenaar. Dat is het goededoelenproject waarbij ambtenaren twee vrije dagen beschikbaar stellen voor het oplossen van een vraagstuk buiten de eigen werkomgeving.

Op basis van expertise wordt er vervolgens een projectgroep samengesteld van profs die uit alle hoeken van de overheid komen. De organisatie die de opdracht geeft, betaalt 5.000 euro aan Serious Request en zo zijn er alleen maar winnaars. Dat is slim werken, dus een kolfje naar de hand van deze gemeentesecretaris 2.0. Het is dan ook geen verrassing dat de Schiedamse editie van Serious Ambtenaar de opbrengst van vorig jaar wist te verdubbelen naar ruim 750 duizend euro.

Voor Van Ginkel komen in een innovatieve expeditie als Serious Ambtenaar alle waarden van het publieke ambt bij elkaar. ‘Ambtenaren die zich opgeven voor dit project hebben één ding gemeen: passie voor hun vak. Zodra ze aan de slag gaan ontstaat er een mix van spanning, vertrouwen en passie; een cocktail met de kracht van een kernexplosie.’

Voor een van oorsprong wiskundige is hij een opvallend ‘mensenmens’. ‘Niet alleen voor dit project, maar in het algemeen vind ik het belangrijk om diversiteit in je organisatie maximaal te benutten,’ vindt Van Ginkel. ‘Je moet altijd uitgaan van de kracht van je medewerkers.’

In een eerder interview met Binnenlands Bestuur loofde Van Ginkel het ‘gedeelde leiderschap’. Hij deelt zijn functie met een ambtelijk directeur, zonder taakverdeling. En hij deelt zijn kennis met medewerkers uit alle lagen van de organisatie, zodat iedereen er beter van wordt. ‘Het allerbelangrijkste vind ik leiderschap delen met de samenleving. De tijd dat de overheid wikte en beschikte, is voorbij. Soms voert de gemeente regie, soms wordt de gemeente geregisseerd.

Leiderschap betekent deel uitmaken van een netwerk, met steeds wisselende rollen.’ De overtuigingskracht van Van Ginkel kan voor sommigen soms ook te hevig zijn. Niet iedereen in het ambtenarenapparaat zit te wachten op vernieuwingsdrift en innovatiekracht. Een vaste bureaustoel met fotolijst en kantoorplant verdient bij sommigen de voorkeur boven een bestaan als digitale nomade. Burgers die gemeenteprojecten leiden, gemeenten zonder gemeentehuis, gedeeld leiderschap – iemand moet de ambtelijke organisatie het nieuwe tijdperk intrekken. Van Ginkel laat zich met veel plezier voor de kar spannen.

CV Jan van Ginkel
In de jaren tachtig startte Van Ginkel, na zijn studie technische wiskunde in Delft, een langdurige loopbaan bij het Nederlands Economisch Instituut in Rotterdam. In 2000 werd hij er directielid, nadat hij via acquisitie en advies en onderzoek was opgeklommen. Hij vervolgde zijn carrière bij de gemeente Den Haag als onder meer coördinator Grotestedenbeleid. In 2009 wordt hij gemeentesecretaris van fusiegemeente Molenwaard. Na de reorganisatie stapt hij in 2012 over naar Schiedam.

Shocking
 ‘“We gaan zonder gemeentehuis werken”, was een van de eerste zinnen die hij als algemeen directeur bij onze fusiegemeente uitsprak. Dat was natuurlijk shocking, tot aan het ministerie aan toe. Maar zijn overtuigingskracht was zo sterk dat iedereen het gevoel kreeg: we gaan het doen. Dat typeert hem. Hij neemt iedereen op sleeptouw en weet de puzzelstukjes uit de hele organisatie snel aan elkaar te leggen.’
Willeke van Dijk

Serious ambtenaar
‘Jan van Ginkel is vooruitstrevend en snel in alles. Hij is geen huis-tuin-enkeukendenker, hij denkt gewoon wat anders dan de rest. Abstract, maar wel met visie. Hij houdt niet van kneuterig, om het zo maar te zeggen. Hij heeft zelf lef en stimuleert dat ook in zijn medewerkers.’
Deborah Lens

Gedreven en creatief
‘Een gedreven en creatieve man die houdt van werken aan complexe vraagstukken. Hij is voortdurend op zoek naar vernieuwing. Hij steekt zijn nek uit, loopt voor de troepen uit en neemt zijn verantwoordelijkheid. Hij heeft een globaal idee, gaat op weg, kijkt wat er gebeurt en past daarop zijn interventies aan. Hij schuwt de spotlights niet. Zijn vernieuwende geest en drive werken aanstekelijk.’
Kristel Lammers